Stefan Schöning en ETAP vinden verlichting opnieuw uit
Van product naar dienst
3 minuten lezen
‘Out of the box’ denken, hoe begin je daaraan? Het is een verzuchting die veel kmo’s kennen. Zo vroeg verlichtingsproducent ETAP in Malle zich af hoe zij met licht een rol konden spelen in de circulaire economie. Een samenwerking met productontwikkelaar en ontwerper Stefan Schöning bracht helderheid. Chris Van Bellegem van ETAP en Stefan Schöning vertellen over het cocreatietraject dat ze samen doorliepen.
Chris: “Met ETAP kiezen we al jaren resoluut voor duurzaamheid. De laatste jaren is er veel veranderd door de omschakeling naar ledlicht. Er zijn nieuwe concurrenten op de markt gekomen die spotgoedkope verlichting aanbieden. Daar willen we niet in meegaan: wij willen net kwaliteit blijven aanbieden met een lange levensduur. Daarom ligt de stap naar verlichting als dienstverlening in plaats van als product (we noemden het ‘Lighting as a service’ of laas), eigenlijk in onze lijn.”
Wat bedoel je met ‘licht als dienstverlening’?
Chris: “Kort gezegd: we garanderen dat het licht brandt. Als je een product verkoopt, is de kous af zodra dat product geleverd en betaald is. Bij laas blijft ETAP eigenaar van de hele verlichtingsinstallatie gedurende een afgesproken periode, tien jaar bijvoorbeeld. Al die tijd is het onze verantwoordelijkheid dat de installatie werkt.”
Hoe verliep dat omschakelingsproces van product naar dienst?
Stefan: “Ik had als productontwikkelaar al met ETAP samengewerkt, we kenden elkaar dus al. Deze keer was mijn taak niet om een product te ontwerpen, maar om ETAP te helpen een compleet nieuwe insteek te vinden. We zijn begonnen aan een traject met workshops waarin we onderzochten wat er bij ETAP al aanwezig was – een enorme expertise en ervaring in verlichting – en wat er nog nodig zou zijn om verlichting als een dienst te kunnen aanbieden, zoals werkmethodes, contracten en garanties voor de klant.”
Chris: “Nieuw voor ons was het ‘itererende proces’, een term uit de ontwerpwereld. Als productiebedrijf zijn we gewend om een nieuw product tot in de puntjes af te werken en dan met toeters en bellen te lanceren. Maar zo werkt het niet als je een dienst levert in plaats van een product. We moeten alert zijn voor uitdagingen onderweg en er op dat moment ook op kunnen reageren: bijsturen, testen en verdergaan.”
Stefan, hoe zou je je rol omschrijven binnen het cocreatieproces?
Stefan: “Ik denk dat mijn belangrijkste bijdrage is dat ik een andere kijk op de situatie heb. Als buitenstaander durf je soms dingen in vraag stellen of onverwachte oplossingen voor te stellen. Dat is een belangrijke voorwaarde om te vernieuwen.”
Chris: “Zoals bij elke grote verandering was het niet gemakkelijk om iedereen bij ETAP aan boord te krijgen. Stefan hielp ons om buiten onze vertrouwde kaders te denken. We staan nu sterker om onze eigen weg te zoeken in onze veranderende business.”
Wat zijn tot nu toe de resultaten van jullie samenwerking?
Chris: “We hebben momenteel ons eerste laas-project uitgerold in vier nieuwe gebouwen van de stad Mechelen. Ze hebben daar zoveel mogelijk gekozen voor circulaire oplossingen: recuperatiematerialen, hergebruikt meubilair en dus ook een laas-concept. Een prachtkans voor ons om te tonen wat we kunnen.”
