Circulair, efficiënt én leuk

De samenwerking tussen BOMA en Edmire

Wat kan een creatief bureau betekenen voor een onderneming? APBC zocht het uit bij BOMA, een Belgische groothandel voor professionele schoonmaakmaterialen, -producten en -machines. Sinds 2010 werken ze samen met Edmire, een Antwerps ontwerpbureau gericht op duurzame innovatie. Stefaan Aernouts van BOMA en Vincent De Smedt, oprichter van Edmire, vertellen.

Image
werkomgeving Edmire

Zo’n tien jaar geleden vonden BOMA en Edmire elkaar. Waar was BOMA naar op zoek?

Stefaan: “BOMA koopt schoonmaakmiddelen en materialen aan bij producenten, om ze vervolgens te verdelen. Dat doen we al sinds 1974. Om niet puur een ‘dozenschuiver’ te zijn, zetten we in op innovatie en kennis en bieden we ook eigen concepten aan in de vorm van ‘private labels’. Want sommige van onze producenten stonden best ver van de markt, en we voelden dat we daar een brug konden slaan. Om die eigen innovaties te ontwikkelen, zijn we beginnen samenwerken met Edmire.”

Hoe gingen jullie van start?

Vincent: “Eerst hebben we een analyse van de markt en de gebruikers gemaakt. Daaruit bleek dat de producten die BOMA verdeelt voor 98 procent door vrouwen worden gebruikt, terwijl hogerop in de keten, aan het ontwerp, bijna uitsluitend mannen meewerken. Dus dat moest anders. Sindsdien betrekken we vrouwen in het ontwerp, wat tot ergonomischere, maar ook tot mooiere producten heeft geleid, die vrouwen graag gebruiken.”

Stefaan: “Die fun-factor is sindsdien belangrijk. De slogan van BOMA is nu: maak de schoonmaak circulair, efficiënt en leuk.”

Image
ontwerptekeningen Edmire

Zowel BOMA als Edmire breken een lans voor duurzaamheid. Waarom?

Stefaan: “Duurzaamheid is altijd een belangrijke drijfveer geweest bij BOMA. Heel wat van onze schoonmaakmiddelen zijn gemaakt op basis van afbreekbare en natuurlijke bestanddelen. Naast ecologie kijken we ook naar wat goed is voor gezondheid van onze gebruikers.”

Vincent: “Klopt. Bij onze markt- en gebruikersanalyse vertelde een poetsdame dat ze zweerde bij BOMA omdat het goed was voor haar handen. Sommige chemische producten zijn echt bijtend. Duurzaamheid gaat ook over gezondheid. Maar duurzaamheid gaat ook over het grotere plaatje: als ontwerpers zijn wij verantwoordelijk voor de 'future waste' en de impact van onze ontwerpen. We moeten dus rekening houden met de impact van producten op het milieu, terwijl het ook economisch voordelig blijft. We vinden het bij Edmire ook onze taak om die boodschap uit te dragen en mensen ervan te overtuigen dat het ook anders kan.”

Kan je wat voorbeelden geven van producten met een duurzaam ontwerp?

Stefaan: “Vorig jaar brachten we de Probio-reeks uit, ontwikkeld door Greenspeed: een schoonmaakproduct dat zelfs goéd is voor het milieu. In het product zitten probiotica, goedaardige micro-organismen van natuurlijke oorsprong, die organische vervuiling verwijderen. Na gebruik dragen die probiotica actief bij tot waterzuivering en een microbe-evenwicht. Daarnaast werken we aan een nieuwe doseerfles, die Edmire ontwerpt. Die fles bestaat uit minstens 25 procent gerecycleerd plastic, en de overige 75% is plantgebaseerd, op basis van suikerriet. Dat percentage gerecycleerde plastics willen we verder optrekken tot 100 procent. Maar circulair ontwerpen gaat ook over durven minderen: wij willen minder chemie naar meer mensen brengen. De fles kan worden uitgerust met een doseersysteem, waardoor het voor gebruikers moeilijk wordt om te veel schoonmaakmiddel te gebruiken.”

Circulair ontwerpen gaat ook over durven minderen: wij willen minder chemie naar meer mensen brengen.
Stefaan Aernouts, Boma

Ook wat er na gebruik - in de afvalfase - met producten gebeurt, wordt steeds belangrijker in de overgang naar een circulaire economie. Zetten jullie daar ook op in?

Stefaan: “Wanneer we nieuwe dispensers installeren, neemt BOMA de oude terug. Die worden ontmanteld door ECMR, een bedrijf dat specifiek gericht is op het sluiten van de kringloop binnen de reinigingsindustrie.”

Vincent: “De materialen die we gebruiken zijn perfect recycleerbaar. Maar om ze te kunnen recycleren moeten we de producten die we creëren even makkelijk uit elkaar kunnen halen als in elkaar zetten. In een van onze laatste samenwerkingen maakten we modulaire dispensers (zie foto): klanten krijgen de keuze tussen een witte of zwarte dispenser en kiezen dan een front in een kleurtje dat matcht bij hun interieur.”

Image
Modulaire Dispensers

Met meer dan 250 werknemers is BOMA een relatief groot bedrijf. Waarom kiest BOMA er niet voor om nieuwe ontwerpen intern te ontwikkelen?

Stefaan: “Intern hebben we niet de mensen met de juiste expertise. Iemand van buitenaf is ook interessant om creatief te denken, het plaatje ruimer te bekijken. Edmire brengt ook eigen expertise mee, bijvoorbeeld over duurzaam ontwerpen.”

Vincent: “Ook ons netwerk speelt een rol. We hebben de laatste jaren ervaring opgebouwd met betrouwbare producenten en kunnen zo klanten ook nà het ontwerpstadium verder begeleiden. En tijdens het ontwerpproces kunnen we snel in verschillende materialen - hout, kunststof - een prototype van een ontwerp op schaal 1:1 of kleiner produceren. Dat netwerk hebben onze klanten meestal niet, zelfs als ze een eigen productielijn hebben.” 

Stefaan: “Die snelheid is een voordeel. Bij de laatste opdracht was er twee weken na de briefing een 3D-tekening klaar om met de producenten te bespreken. Dat maakt het gemakkelijker om met verschillende partijen rond de tafel te zitten en toch over hetzelfde te praten.”

Jullie werken ondertussen al bijna tien jaar samen. Zijn er specifieke voordelen bij zo’n langetermijnsamenwerking?

Stefaan: “Ik denk dat het helpt als een ontwerpbureau je huisstijl kent, of de markt waarin je actief bent. En omdat het team van Edmire op die tien jaar ook wel wat is gegroeid, blijft er aan hun kant genoeg frisheid, creativiteit en openheid.”

Vincent: “Edmire heeft klanten in dezelfde sector als BOMA, maar evengoed in andere sectoren. Dat vind ik een groot voordeel. Onze kennis in de schoonmaakindustrie groeide de afgelopen jaren, maar ondertussen keken we ook over de muurtjes. Zo proberen we processen uit andere sectoren ook toe te passen op deze industrie.”

 

Image
iMop productfoto

Hoe bedoel je?

Vincent: “We onderzoeken bijvoorbeeld samen met de Kringwinkel een systeem van ‘reverse logistics’ (het proces om producten van hun typische eindbestemming te verplaatsen met het doel om er opnieuw waarde uit te halen door ze bijvoorbeeld te herstellen of te ontmantelen, nvdr). Het doel is vermijden dat oude apparaten waarvan slechts één onderdeeltje ontbreekt, op de afvalberg belanden, door bijvoorbeeld tussenstukken te 3D-printen of door afspraken te maken met de producenten. Laatst ontdekten we onder een trap in een schooltje vijf oude schoonmaakkarren van BOMA. Het lijkt ons geweldig om daar op een gelijkaardige ‘reverse logistics’-manier opnieuw mee aan de slag te gaan, in dezelfde reeks of in nieuwe producten.”

Wat zijn de toekomstplannen?

Stefaan: “Onze droom is een volledige ontzorging van onze klanten: alles wat binnenkomt via BOMA, zou via ons weer teruggenomen moeten kunnen worden. Zo blijft de klant niet met het afval zitten en kunnen wij onze grondstoffen zo efficiënt mogelijk hergebruiken. De eerste stappen daarvoor gaan we eind dit jaar zetten.”

Vincent: “Die langetermijnambitie is in principe een interne zaak bij BOMA, maar wij kunnen er ook een rol in spelen door te triggeren, hier en daar tegen een scheentje te schoppen of de essentie in vraag te stellen. Ook onze inzichten op vlak van productontwikkeling kunnen we inzetten en we kunnen meedenken om de circulaire plannen ook economisch haalbaar te maken.”

Tot slot, Stefaan, zou je andere bedrijven aanraden om samen te werken met een creatief bureau?

Stefaan: “Absoluut. Natuurlijk moet je geen wonderen verwachten van zo’n samenwerking. Van de tien ideeën die we samen bedenken, wordt er misschien één een groot succes. Maar door niets te doen, door niet te durven falen, ga je dat ene succes wel missen.”

Image
Edmire sfeerbeeld

ANTWERP. POWERED BY CREATIVES. stimuleert cross-sectorale samenwerkingen tussen creatieve en reguliere sectoren in de provincie Antwerpen. En dat kan ook in jouw onderneming!